Koningsdag 101: zo vier je het oranjespektakel
Wim-Lex is bijna jarig en dat betekent maar één ding: Koningsdag is aan. Ondanks dat een goed glas koud bier er altijd wel ingaat – zeker bij Prins Pils … uhm … onze respectabele koning – houden we er op 27 april ook wat niet-alcoholische tradities op na. Van de vlag uithangen tot oranje tompoucen eten, met onze tips weet je binnen no-time hoe je Koningsdag in Nederland viert!
Wat vieren we op Koningsdag?
De naam geeft al flink wat prijs. Op 27 april vieren we de verjaardag van koning Willem-Alexander van Oranje-Nassau. Sommigen bewaren de viering van hun geboortedag voor het weekend, maar als koning eis je – uiteraard –een vrije dag op. Gelukkig is hij zo gul ons die dag óók te gunnen. Feitje: de meeste mensen (vooral buiten Nederland) kennen Koningsdag nog als Koninginnedag, waarop we de verjaardag van voormalig koningin Beatrix vierden. Op 30 april … de verjaardag van haar moeder Juliana. Hierbij dus ook de heads-up: alléén op 26 & 27 april kun je de oranjekoorts meepakken. Behalve dus wanneer 27 april op een zondag valt, dan wordt het hele feest verplaatst naar de zaterdag ervoor. Vinden wij niet erg.
Waar viert de koning zijn partijtje?
Nu rest de grote vraag: waar viert de jarige Job zijn verjaardag? Als eindbaas van het land hoef je dus zelf helemaal niets te organiseren. Gemeenten door het hele land strijden om die eer. De koning, zijn gezin en andere leden van de koninklijke familie bezoeken dan op 27 april de gemeente met de beste feestplannen. Zij nemen deel aan de festiviteiten die daar worden georganiseerd. Van koekhappen tot zakspringen: ze zijn lekker schaamteloos! Feitje: in 2021 brachten de koning, koningin Máxima en prinses Amalia, prinses Alexia en prinses Ariane een bezoek aan Eindhoven, in het bijzonder aan de High Tech Campus. Door corona was dat natuurlijk wel een beetje een halfbakken feestje.
Dit jaar vindt de grote dag plaats in Emmen. Je kunt als megafan uren wachten en live een blik opvangen van het koninklijke gezin, of de boel via televisie volgen. De dag wordt namelijk live uitgezonden via de NOS. Vergeet niet de outfit van onze fashion queen Máxima te checken; die zal zoals gewoonlijk het onderwerp van de dag zijn.
De vlag mag uit
Het plebs hangt op hun verjaardag gewoon wat vrolijk gekleurde vlaggetjes op. Maar voor die van Zijne Majesteit hangen we de nationale vlag uit. Mét oranje wimpel! Het is tenslotte een speciale gelegenheid. En bij speciale gelegenheden van nationaal belang hangen we in Nederland de vlag uit. Je mag ‘m van ons het hele jaar buiten laten hangen, maar ben je een nette burger (dat ben jij), dan volg je het vlaggenprotocol. Speciaal voor de verjaardagen van de Oranjes mag je de Oranje wimpel tevoorschijn toveren. Zo ook voor Koningsdag. Waar ze in Amerika de vlag als heilig beschouwen, frotten wij hem gewoon in een Albert Heijn-tas als we ‘m niet gebruiken.
Oranje boven
Misschien wel het belangrijkste of meest opvallende aan deze dag is de kleur … oranje! Nederlanders houden van oranje. Shirts, pakjes, hoedjes, we trekken alles uit de kast voor Koningsdag, zolang het maar oranje is. Dat doen we voor de verjaardag van Wimpie, maar eigenlijk voor alle events waar we lekker overdreven nationalistisch kunnen doen. Waarom oranje? Als je goed hebt opgelet, las je dat de familienaam van de koning ‘Van Oranje’ is. De voorvader van de koning, Willem van Oranje, heeft Nederland gesticht. En wat is nou een betere manier om je landsgeschiedenis te eren dan door dat Bavaria-jurkje ofwel ‘DutchDress’ uit 2010 van zolder te trekken? Is oranje echt niet jouw kleur? Rood-wit-blauw wordt getolereerd. Maar je kunt mensen die je erop aanspreken ook wijsmaken dat je oranje ondergoed aan hebt.
Feesten tijdens koningsnacht
Wat doe je op een verjaardag? Feesten! En omdat het voor Willem-Alexander moeilijk is om voor ruim 17,5 miljoen een partijtje te hosten, doen we dat gewoon voor hem. Alleen al in Eindhoven zijn er ontiegelijk veel feestjes waar je heen kunt. King-S, Royal Rawk en Kings Plaza zijn een aantal van onze favorieten. Het leukste aan alles? We beginnen al op 26 april met fuiven. Als koning vier je natuurlijk je verjaardag minstens twee dagen. Eat that, peasants! Deze nachtelijke escapades vallen onder de gezamenlijke noemer Koningsnacht. Gelukkig kun je als minder fanatieke koningsdagvierder ook gewoon overdag terecht voor lekkere beats en veelvuldig geelgoud. Vind Prins Pils fijn. Voor wie het niet weet, dit was de bijnaam van de koning in zijn studententijd, toen hij vooral de focus legde op extracurriculaire activiteiten in de kroeg.
Struinen op de slingermarkt
Geen Koningsdag zonder rondstruinen op één van de rommelmarkten. Door heel het land, en dus ook in Eindhoven, worden er rommelmarkten georganiseerd. Straten en parken vol kleedjes en kramen met ‘rommel’ die (vaak) nog even meekunnen: speelgoed, fotolijstjes, sandalen uit het jaar kruik. Alles kan én mag verkocht worden tijdens de oranjemarkten, mits je een plekje hebt gereserveerd. Met 300 ‘kraampjes’ rondom de Woenselse Markt en de Kruisstraat is de koningsslingermarkt de grootste. Meer markten vind je hier.
Een tip voor de struiners: kom op tijd én doe je research. Zo weet je waar wat te vinden is en snoep je alle parels er tussenuit. Heb je zelf nog een doos met overbodig spul? Huur een kraam en verkoop het voor een prikkie. De opbrengst kun je prima gebruiken voor een eigen rondje over de markt of in de kroeg. Dat is aan jou ;)
Koningsspelen
Voor de kids in het primaire onderwijs is het extra feest. Sinds het aantreden van koning Willem-Alexander organiseren basisscholen de Koningsspelen op de laatste vrijdag voor Koningsdag. Een feestelijke dag waarop het belang van goed ontbijten en actief bewegen nog maar eens wordt aangestipt. De dag begint met een flink ontbijt op school, waarna de kinderen vol energie beginnen met het sportieve gedeelte van de dag. Op de koningsspelenwebsite kun je alvast de moves oefenen of placemats downloaden voor thuis. Leuk!
Tompoucen & Jumbollen
Oké, voor de koning dus geen kringverjaardag. Een traditie die wel steevast zijn rentree maakt tijdens deze speciale dag, is het verorberen van oranje HEMA-tompoucen of oranje Jumbollen van de Jumbo. Zonder oranje gebakjes geen feest. Ook friet, bitterballen en oranje worstenbroodjes passeren de revue. Het spoor bijster wat je als eerste naar binnen moet schuiven? We hebben alle typisch Nederlandse snacks voor je verzameld in een gids.